Każdy, kto prowadzi działalność gospodarczą, również w postaci spółki wie, że ryzyko związane z jej funkcjonowaniem jest ogromne. Konkurencja, zmieniające się warunki rynkowe, nowe ustawy lub przepisy, niewypłacalność kontrahentów i wiele innych czynników mikro-, i makroekonomicznych sprawiają, że w każdym momencie może dojść do sytuacji kryzysowej w firmie. Niewypłacalność okresowa może się przydarzyć każdemu.
Jeżeli jednak nie ma żadnych perspektyw na wyjście firmy z kryzysu, wtedy spółka powinna podjąć decyzję o upadłości. Takie ogłoszenie upadłości rządzi się oczywiście pewnymi prawami, jak to zwykle bywa.
Kiedy ogłosić upadłość? Upadłość czy likwidacja spółki?
Główną przesłanką do ogłoszenia upadłości jest niewypłacalność spółki. To nie oznacza, że zaległości w płatnościach za każdym razem stanowią o ogłoszeniu upadłości. Jeżeli jest to niewypłacalność bieżąca, opóźnienie, które może być w przyszłości zniwelowane, jeżeli w dodatku istnieją pozytywne prognozy dotyczące kondycji firmy wynikające z opinii osób zarządzających, lub jeszcze lepiej – opinii niezależnych doradców, to nie ma powodu, aby ogłaszać upadłość. Zgodnie z Art. 12 ust. 1. sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań nie przekracza trzech miesięcy, a suma niewykonanych zobowiązań nie przekracza 10% wartości bilansowej przedsiębiorstwa dłużnika. Drugą przesłanką do ogłoszenia upadłości spółki jest sytuacja, gdy zobowiązania firmy przekroczą wartość jej majątku.
Trzeba natomiast – i jest to w gestii odpowiedzialności osób zarządzających, uchwycić ten moment, w którym niewypłacalność jest długoterminowa, i może mieć negatywne skutki dla firmy. Jest to bardzo ważne przy dochodzeniu w późniejszym terminie roszczeń wierzycieli z tytułu należnych im zobowiązań.
Jak ogłosić upadłość spółki?
Ogłoszenie upadłości spółki polega na złożeniu wniosku w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca prowadzenia działalności – w wydziale gospodarczym. Art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze mówi, że dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. To oznacza, że ze złożeniem wniosku nie należy zbyt długo zwlekać. W przeciwnym razie można ponieść odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wierzycielowi wskutek nie złożenia w terminie wniosku. Ten obowiązek spoczywa na członkach zarządu.
We wniosku o ogłoszenie upadłości powinny znaleźć się między innymi takie informacje, jak: imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania reprezentantów spółki i wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki, miejsce, w którym znajduje się przedsiębiorstwo i jego majątek, opis okoliczności uzasadniających złożenie wniosku, informację, czy dłużnik jest spółką publiczną. Dodatkowo należy złożyć oświadczenie co do prawdziwości informacji zawartych we wniosku, czy istnieje możliwość zawarcia układu naprawczego, czy ogłoszenie upadłości obejmuje likwidację majątku firmy. Sąd wymaga również dołączenia aktualnego wykazu majątku spółki wraz z szacunkową wyceną jego składników, bilansu firmy, spisu wierzycieli z dokładnym podaniem ich nazw, adresów i wysokości zobowiązań oraz terminów ich zapłaty, listę zabezpieczeń dokonanych na majątku przez wierzycieli, wykaz tytułów egzekucyjnych i wykonawczych, zastawy, hipoteki, obciążenia sądowe lub administracyjne, propozycje układowe itd.
Po ogłoszeniu upadłości istnieje możliwość zaproponowania postępowania w drodze układu – jeżeli kontynuacja działania przedsiębiorstwa pozwoli na zaspokojenie wierzycieli w wyższym wymiarze niż jego likwidacja. Wtedy majątkiem zarządza dłużnik, kontrolowany są przez nadzorcę sądowego. Jeżeli dochodzi do upadłości likwidacyjnej, majątkiem firmy zarządza syndyk. O upadłość spółki może też wnioskować wierzyciel, wobec którego powstała szkoda.
Koszt złożenia wniosku o upadłość spółki to 1.000 zł. Oprócz tego należy wpłacić zaliczkę na poczet postępowania, w wysokości jednokrotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat z nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Ogłoszenie upadłości – co dalej?
Ogłoszenie upadłości musi być skuteczne, to znaczy wniosek musi spełniać wymogi formalne i być przyjęty przez sąd. W praktyce sąd może odrzucić wniosek, jeżeli majątek dłużnika jest zbyt mały, by mógł zaspokoić koszty postępowania sądowego. Również wszelkie próby obejścia obowiązku złożenia wniosku o upadłość przez członków zarządu we właściwym terminie – poprzez składanie wniosków nieodpowiadających wymogom – spotykają się z krytyką sądów.
Na koniec: Wierzyciele mogą dochodzić swoich praw wobec spółki i jej majątku, a w przypadku, gdy spółka nie dysponuje majątkiem, który pokryłby kwotę należności, mogą dochodzić roszczeń od członków zarządu, którzy odpowiadają swoim prywatnym majątkiem za całość zobowiązań spółki.
Artykuł sponsorowany
